Rekordy¶

Zwykle rekordy rozdzielane są znakami nowej linii [czyli rekordem jest pojedyncza linia]. Możesz kontrolować sposób, w jaki będą separowane rekordy przypisując wartość wbudowanej zmiennej RS Jeżeli zawiera ona pojedynczy znak, to jest on ogranicznikiem rekordów. W przeciwnym przypadku, RS jest wyrażeniem regularnym. Tekst wejściowy pasujący do tego wyrażenia rozdziela rekord. Jednakże, w trybie zgodności do rozdzielania rekordów zostanie użyty tylko jego pierwszy znak. jeżeli RS jest ustawiony na łańcuch pusty, to rekordy rozdzielane są pustymi liniami. W tym przypadku znak nowej linii zawsze działa jako ogranicznik pola, oprócz wartości ogranicznika ustawionej przez FS.

Pola¶

Po przeczytaniu każdego rekordu wejściowego, gawk rozbija go na pola, używając do tego celu wartości separatora pól, FS. Jeśli FS jest pojedynczym znakiem, to pola są rozdzielane tym właśnie znakiem. W przeciwnym wypadku FS powinien być wyrażeniem regularnym. W szczególnym wypadku, kiedy FS jest pojedynczą spacją, pola są oddzielane dowolną ilością białych spacji (spacji, tabulatorów, nowych linii). (Ale patrz omówienie --posix). UWAGA: Wartość zmiennej IGNORECASE (patrz niżej) również wpływa na sposób rozdzielania pól i rekordów (w wypadku gdy odpowiednio FS bądź RS jest wyrażeniem regularnym).

Jeśli zmienną FIELDWIDTHS ustawiono na listę oddzielonych spacjami liczb, to każde pole powinno mieć stałą szerokość, zaś gawk dokonuje podziału przy użyciu podanych szerokości. Wartość FS jest wtedy ignorowana. Przyznanie zmiennej FS nowej wartości unieważnia użycie FIELDWIDTHS, i przywraca domyślne zachowanie.

Do każdego pola w rekordzie wejściowym można odwołać się przez jego pozycję, $1, $2, itd. $0 jest całym rekordem (zwykle linią). Do pól nie musisz się odwoływać przez stałe:

wypisze piąte pole rekordu wejściowego.

Zmienna NF jest ustawiana na całkowitą liczbę pól w rekordzie wejściowym.

Odniesienia do pól nieistniejących (np. pól znajdujących się za $NF) dają łańcuch zerowy. Jednak nadanie nieistniejącemu polu wartości (np. $(NF+2) = 5) zwiększa wartość licznika NF, a pola znajdujące się `pomiędzy', inicjuje łańcuchem zerowym. Przypisanie to poowoduje również ponowne przetworzenie wartości zmiennej $0, w której pola zostaną rozdzielone wartością OFS.

Przypisanie wartości istniejącemu polu powoduje ponowne utworzenie całego rekordu podczas odwołania się do $0. Podobnie, przypisanie wartości do $0 powoduje, że rekord jest ponownie dzielony, tworząc nowe wartości pól.

Wbudowane zmienne¶

Wbudowanymi zmiennymi Gawk są:

ARGC

Liczba argumentów wiersza poleceń (nie liczy opcji przekazanych gawk, ani źródła programu).

ARGIND

Indeks w tablicy ARGV bieżąco przetwarzanego pliku.

ARGV

Tablica argumentów wiersza poleceń. Tablica ta jest indeksowana od zera do ARGC - 1. Dynamiczna zmiana zawartości ARGV może sterować plikami używanymi jako dane. BINMODE Na systemach nie-POSIX-owych, określa użycie trybu “binarnego” do wszystkich operacji wejścia/wyjścia plików. Numeryczne wartości 1, 2 lub 3 oznaczają, że binarne wejście/wyjście powinno zostać użyte dla, odpowiednio, plików wejściowych, wyjściowych, lub wszystkich plików. Wartości łańcuchowe: "r" lub "w" oznaczają używanie binarnego wejścia/wyjścia dla, że plików, odpowiednio, wejściowych lub wyjściowych. Wartości łańcuchowe: "rw" lub "wr" oznaczają, że binarne wejście/wyjście powinno być użyte dla wszystkich plików. Wszystkie inne wartości łańcuchowe są traktowane jak "rw", ale powodują komunikat ostrzegawczy.

CONVFMT

Format konwersji dla liczb, domyślnie "%.6g".

ENVIRON

Tablica zawierająca wartości bieżącego środowiska. Tablica ta jest indeksowana zmiennymi środowiskowowymi, każdy element tablicy jest wartością danej zmiennej (np. ENVIRON["HOME"] może mieć wartość /u/arnold). Zmiana tej tablicy nie wpłynie na środowisko widziane przez programy, które gawk wywołuje przez przekierowania lub przy użyciu funkcji system().

ERRNO

Jeśli pojawi się błąd systemowy podczas przekierowywania dla getline, podczas odczytu dla getline lub podczas close(), to ERRNO będzie zawierać łańcuch opisujący błąd. Podlega on tłumaczeniu przy ustawieniach locale innych niż angielskie.

FIELDWIDTHS

Jest rozdzieloną białymi spacjami listą szerokości pól. Jeśli zmienna ta jest ustawiona, to gawk rozbija wejście na pola o stałych szerokościach (domyślnie rozbija je według wartości separatora FS).

FILENAME

Nazwa pliku bieżącego pliku wejściowego. Jeśli nie podano plików w wierszu poleceń, FILENAME przechowuje wartość “-”. Wartość zmiennej FILENAME jest niezdefiniowana wewnątrz bloku BEGIN (chyba że zostanie nadana przez getline).

FNR

Liczba rekordów wejściowych w bieżącym pliku wejściowym.

FS

Separator pól wejściowych, domyślnie spacja.

IGNORECASE

Określa wrażliwość na wielkości znaków w operacjach na wyrażeniach regularnych. Jeśli zmienna IGNORECASE ma wartość niezerową, to porównywanie wzorców w regułach, rozdzielanie pól przez FS, rozdzielanie rekordów przez RS, dopasowywanie wyrażeń regularnych przez ~ i !~, oraz wbudowane funkcje gsub(), index(), match(), split() i sub(), będą ignorować wielkość liter podczas operacji na wyrażeniach regularnych. UWAGA: Ustawienie to nie wpływa na indeksowanie tablic, ani na funkcję asort().

Tak więc jeśli IGNORECASE nie jest równe zero, /aB/ odpowiada wszystkim następującym łańcuchom -- "ab", "aB", "Ab", i "AB". Jak ze wszystkimi zmiennymi AWK, początkowa wartość IGNORECASE jest zerem, więc operacje na wyrażeniach regularnych są wrażliwe na wielkość znaków. W Unixie przy ignorowaniu wielkości znaków używany jest pełny zestaw znaków ISO-8859-1 Latin-1.

LINT

Zapewnia dynamiczne sterowanie opcją --lint z wnętrza programu AWK. Gdy jest prawdziwe, gawk wypisuje ostrzeżenia lint. Gdy fałszywe -- nie wypisuje. Kiedy ma przypisaną wartość łańcuchową "fatal", ostrzeżenia lint stają się błędami krytycznymi, dokłądnie tak samo, jak przy --lint=fatal. Każda inna wartość prawdziwa wypisuje tylko ostrzeżenia.

NF

Liczba pól w bieżącym rekordzie wejściowym.

NR

Całkowita liczba odczytanych do tej pory rekordów wejściowych.

OFMT

Format wyjściowy liczb, domyślnie "%.6g".

OFS

Separator pól wyjściowych, domyślnie spacja.

ORS

Separator rekordów wyjściowych, domyślnie nowa linia. PROCINFO Elementy tej tablicy umożliwiają dostęp do informacji o działającym programie AWK. W niektórych systemach w tablicy mogą istnieć elementy od "group1" aż do "groupn" dla pewnego n, będącego liczbą grup dodatkowych, do których należy program. Do sprawdzenia tych elementów użyj operatora in. Na pewno są dostępne następujące elementy:

RS

Separator rekordów wejściowych, domyślnie nowa linia. Jeśli RS ma wartość łańcucha zerowego, to rekordy są oddzielane pustymi liniami. Gdy RS jest ustawiony na łańcuch zerowy, to znak nowej linii zawsze działa jak separator pola, oprócz działania jakiejkolwiek wartości zmiennej FS.

RT

Zakończenie rekordu. Gawk ustawia RT na tekst wejściowy, który pasował do znaku lub wyrażenia regularnego określonego przez RS.

RSTART

Indeks pierwszego znaku, dopasowanego funkcją match(); 0 w przypadku braku dopasowania.

RLENGTH

Długość łańcucha dopasowanego funkcją match(); -1 w przypadku braku dopasowania.

SUBSEP

Znak, używany do separacji wielokrotnych indeksów w elementach tablicowych, domyślnie jest to "\034".

TEXTDOMAIN

Dziedzina tekstowa programu AWK. Stosowane od odszukania zlokalizowanych tłumaczeń łańcuchów znakowych programu.

Tablice¶

Tablice są indeksowane wyrażeniem, ujętym w nawiasy kwadratowe ([ i ]). Jeśli wyrażenie jest listą wyrażeń (wyraż, wyraż ...) to indeks tablicy jest sklejany z wartości (łańcuchowych) każdego wyrażenia, oddzielonych wartością zmiennej SUBSEP. [Uwaga: jest tak dlatego, że AWK używa tablic asocjacyjnych - tak jakby słownikowych - nie ma tu normalnych liczbowych indeksów - indeksem może być cokolwiek, najczęściej łańcuch. Symulowanie tablic wielowymiarowych polega właśnie na sklejaniu poszczególnych indeksów w unikalny łańcuch -- przyp. tłum.] Właściwość ta jest używana do symulacji wielowymiarowych tablic. Na przykład:

przypisuje łańcuch "hello, world\n" elementowi tablicy x, o indeksie będącym łańcuchem "A\034B\034C". Wszystkie tablice w AWK są asocjacyjne, tj. indeksowane wartościami łańcuchowymi.

Do sprawdzenia czy dana tablica posiada oczekiwany indeks [łańcuchowy], można użyć operatora in, który ma zastosowanie przede wszystkim w instrukcjach if lub while.

if (val in array)
	print array[val]

Jeśli tablica posiada wielokrotne indeksy, można użyć konstrukcji (i, j) in array.

Konstrukcja in może być również użyta w pętli for do iterowania poprzez wszystkie elementy tablicy [ponieważ jest ona asocjacyjna, nie można jej iterować przez przelecenie indeksu od zera do najwyższej wartości - indeks może być tu przecież dowolnym łańcuchem - przyp. tłum.]

Element można skasować z tablicy przy użyciu polecenia delete. Poleceniem delete można się też posłużyć do skasowania całej zawartości tablicy, przez podanie jej nazwy bez indeksu.

Typy zmiennych i konwersje¶

Zmienne oraz pola mogą być liczbami (zmiennoprzecinkowymi), łańcuchami lub jednym i drugim naraz. Interpretacja wartości zmiennej zależy od kontekstu. Jeśli jest użyta w wyrażeniu numerycznym, jest interpretowana jako liczba; jeśli jest użyta w wyrażeniu łańcuchowym, to jest traktowana jak łańcuch.

Aby wymusić traktowanie zmiennej jako liczby, dodaj do niej 0; aby wymusić traktowanie jej jako łańcucha, doklej do niej łańcuch zerowy.

Podczas konwersji łańcucha na liczbę, obróbka jest dokonywana przy użyciu funkcji strtod(3). Liczba jest przekształcana na łańcuch przy użyciu wartości CONVFMT jako parametru formatującego dla sprintf(3), oraz wartości numerycznej jako argumentu. Jednak, nawet mimo że wszystkie liczby w AWK są zmiennoprzecinkowe, wartości całkowite są zawsze konwertowane jak całkowite (integer). Tak więc, przy

CONVFMT = "%2.2f"
a = 12
b = a ""

zmienna b uzyskuje wartość łańcuchową "12", a nie "12.00".

Gawk dokonuje porównań w następujący sposób: Jeśli dwie wartości są numeryczne, to są porównywane numerycznie. Jeśli jedna z wartości jest numeryczna, a druga łańcuchowa, która jest “łańcuchem numerycznym”, to porównania są również dokonywane numerycznie. W przeciwnym wypadku wartość numeryczna jest konwertowana do łańcucha i dokonywane jest porównanie łańcuchowe. Dwa łańcuchy są, oczywiście, porównywane jako łańcuchy. Zwróć uwagę, że standard POSIX stosuje pojęcie “łańcucha numerycznego” wszędzie, nawet do stałych łańcuchowych. Jednak jest to oczywiście nieprawidłowe i gawk tego nie robi. (Na szczęście, poprawiono to w następnej wersji standardu.)

Zauważ, że stałe znakowe, takie jak "57" nie są łańcuchami numerycznymi - są one stałymi łańcuchowymi. Pojęcie “łańcuchów numerycznych” odnosi się wyłącznie do pól, wejścia getinput, FILENAME, elementów ARGV, ENVIRON i elementów tablicy utworzonej funkcją split() będących łańcuchami numerycznymi. Podstawową koncepcją jest to, że wyglądające na numeryczne dane z wejścia użytkownika, i tylko one, są traktowane w opisany sposób.

Niezainicjalizowane zmienne mają wartość numeryczną zero i łańcuchową "" (zero lub pusty łańcuch).

Stałe ósemkowe i szesnastkowe¶

Poczynając od wersji 3.1 gawk , w kodzie źródłowym programów AWK można korzystać ze stałych ósemkowych i szesnastkowych w stylu języka C. Na przykład, ósemkowa wartość 011 jest równa dziesiętnej 9, a szesnastkowa 0x11 jest równa dziesiętnej 17.

Stałe łańcuchowe¶

Stałe łańcuchowe w AWK są sekwencjami znaków ujętymi w cudzysłowy ("). Wewnątrz łańcuchów rozpoznawane są pewne sekwencje specjalne, jak w C. Są to:

\\

dosłowny odwrotny ukośnik (backslash)

\a

znak dzwonka, “alert”; zazwyczaj znak ASCII BEL

\b

backspace

\f

wysuw strony (form-feed)

\n

znak nowej linii (newline).

\r

powrót karetki (carriage return).

\t

tabulacja pozioma (horizontal tab).

\v

tabulacja pionowa (vertical tab).

\xcyfry hex

Znak reprezentowany przez łańcuch cyfr szesnastkowych występujących po \x. Tak jak w ANSI C, wszystkie kolejne cyfry szesnastkowe uważane są za część sekwencji specjalnej. (Ta cecha powinna nam coś mówić o projektowaniu języków przez komitety.) Np., "\x1B" jest znakiem ASCII ESC (escape).

\ddd

Znak reprezentowany przez 1-, 2- lub 3-cyfrową sekwencję cyfr ósemkowych. Np., "\033" jest znakiem ASCII ESC (escape).

\c

Dosłowny znak c.

Sekwencji specjalnych można też używać wewnątrz stałych wyrażeń regularnych (np., /[ \t\f\n\r\v]/ dopasowuje białe znaki).

W trybie zgodności, znaki reprezentowane przez ósemkowe lub szesnastkowe sekwencje specjalne są traktowane dosłownie, jeśli użyto ich w stałych wyrażeniach regularnych. Zatem, /a\52b/ jest równoważnikiem /a\*b/.

Wzorce¶

Wzorce w AWK mogą być jedną z następujących rzeczy:

BEGIN
END
/wyrażenie regularne/
wyrażenie relacyjne
wzorzec && wzorzec
wzorzec || wzorzec
wzorzec ? wzorzec : wzorzec
(wzorzec)
! wzorzec
wzorzec1, wzorzec2

BEGIN i END są dwoma specjalnymi rodzajami wzorców, które nie są porównywane z danymi wejściowymi. Części akcji wszelkich wzorców BEGIN są łączone, tak jakby wszystkie one zostały napisane w pojedynczym bloku BEGIN. Są one wykonywane przed rozpoczęciem odczytywania danych wejściowych. Podobnie, wszelkie bloki END są również łączone i wykonywane po wyczerpaniu danych wejściowych. (lub po dojściu do instrukcji exit.) Wzorce BEGIN i END nie mogą być łączone z innymi wzorcami w wyrażeniach wzorcowych. Wzorcom BEGIN i END nie może brakować części definiującej akcję.

Dla wzorców /wyrażeń regularnych/ powiązana instrukcja wykonywana jest dla każdego rekordu wejściowego, który odpowiada zadanemu wyrażeniu regularnemu. Wyrażenia regularne są tymi samymi wyrażeniami, które można spotkać w egrep(1), i są podsumowane niżej.

wyrażenie relacyjne może używać dowolnego operatora ze zdefiniowanych w sekcji o akcjach operatorów. Ogólnie, testują one, czy określone pola odpowiadają określonym wyrażeniom regularnym.

Operatory &&, ||, i ! są logicznymi AND, OR i NOT, podobnie jak w języku C. Są one obliczane w sposób skrócony, podobnie jak w C, i służą głównie do łączenia bardziej podstawowych wyrażeń wzorcowych. Podobnie jak w większości języków, dla wymuszenia kolejności porównywania można użyć nawiasów.

Operator ?: działa podobnie jak ten sam operator w C. Jeśli pierwszy wzorzec jest prawdziwy, to do testowania używany jest następny wzorzec; w przeciwnym wypadku używany jest trzeci wzorzec. Obliczany jest tylko albo drugi albo trzeci wzorzec.

Forma wzorzec1, wzorzec2 wyrażenia jest nazywana wzorcem zakresu. Dopasowuje ona wszystkie rekordy wejście, poczynając od rekordu, który odpowiada wzorcowi1, aż do rekordu pasującego do wzorzec2, włącznie. Nie łączy się to z innymi rodzajami wyrażeń wzorcowych.

Wyrażenia regularne¶

Wyrażenia regularne są rozszerzoną formą tego, co można znaleźć w egrep. Składają się one z następujących znaków:

c

dopasowuje nie-specjalny znak c.

\c

dopasowuje dosłowny znak c.

.

dopasowuje dowolny znak włącznie ze znakiem nowej linii.

^

dopasowuje początek łańcucha.

$

dopasowuje koniec łańcucha.

[abc...]

lista znaków, dopasowuje dowolny ze znaków abc....

[^abc...]

zanegowana lista znaków, dopasowuje wszystkie znaki poza abc....

r1|r2

alternatywa: dopasowuje albo r1 albo r2.

r1r2

konkatenacja: dopasowuje r1, a następnie r2.

r+

dopasowuje jeden lub więcej r-ów.

r*

dopasowuje zero lub więcej r-ów.

r?

dopasowuje zero lub jeden r.

(r)

grupowanie: dopasowuje r.

r{n}

r{n,}

r{n,m}

Jedna lub dwie liczby w nawiasach klamrowych opisują wyrażenie powtarzane. Jeżeli w nawiasach jest jedna liczba, to poprzedzające wyrażenie regularne r powtarzane jest n razy. Jeżeli użyto dwu rozdzielonych przecinkiem liczb, to r powtarzane jest od n do m razy. Jeżeli w nawiasach jest jedna liczba, z następującym po niej przecinkiem to r powtarzane jest co najmniej n razy.

Wyrażenia powtarzane dostępne są tylko wtedy, gdy w wierszu poleceń użyto albo opcji --posix albo --re-interval.

\y

dopasowuje pusty łańcuch na początku bądź na końcu słowa.

\B

dopasowuje pusty łańcuch wewnątrz słowa.

\<

dopasowuje pusty łańcuch na początku słowa.

\>

dopasowuje pusty łańcuch na końcu słowa.

\w

dopasowuje dowolny znak wchodzący w skład słów (literę, cyfrę lub podkreślenie). [Nie obejmuje to, niestety polskich znaków diakrytycznych. Sekwencje dotyczące dopasowywania słów oczywiście również nie uwzględniają specyficznych polskich znaków].

\W

dopasowuje dowolny znak nie wchodzący w skład słów.

\`

dopasowuje pusty łańcuch na początku bufora (łańcucha).

\'

dopasowuje pusty łańcuch na końcu bufora.

Sekwencje specjalne (escape sequences), które są prawidłowe w stałych łańcuchowych (patrz niżej) są również poprawne w wyrażeniach regularnych.

Klasy znaków są nową własnością wprowadzoną w standardzie POSIX. Klasa znaków jest specjalną notacją służącą do opisu listy znaków posiadających szczególną cechę. Dla danej klasy rzeczywiście występujące w niej znaki mogą być różne w zależności od kraju i/lub używanego zestawu znaków. Na przykład, pojęcie o tym, co jest znakiem alfabetu jest odmienne w USA niż we Francji.

Klasa znaków dozwolona jest wyłącznie w wyrażeniu regularnym wewnątrz nawiasów klamrowych listy znaków. Klasy znaków składają się z [:, słowa kluczowego opisującego klasą, i kończącego :]. POSIX definiuje następujące klasy znaków:

[:alnum:]

Znaki alfanumeryczne.

[:alpha:]

Znaki alfabetu.

[:blank:]

Znaki spacji lub tabulatorów.

[:cntrl:]

Znaki sterujące.

[:digit:]

Znaki numeryczne (cyfry).

[:graph:]

Znaki, które są zarówno widoczne (przy wyświetlaniu) jak i drukowalne. (Spacja jest drukowalna, ale nie jest widoczna, podczas gdy a jest i takie, i takie.)

[:lower:]

Znaki małych liter alfabetu.

[:print:]

Znaki drukowalne (znaki, które nie są znakami sterującymi.)

[:punct:]

Znaki interpunkcyjne (nie będące literami, cyframi, znakami sterującymi ani znakami spacji).

[:space:]

Znaki spacji (takie jak zwykła spacja, tabulator, wysuw strony, by wymienić tylko kilka).

[:upper:]

Znaki dużych liter alfabetu.

[:xdigit:]

Znaki będące cyframi szesnastkowymi.

Na przykład, przed standardem POSIX, by dopasować znaki alfanumeryczne musiałbyś napisać /[A-Za-z0-9]/. Jeśli twój zestaw znaków zawiera inne znaki alfabetyczne, powyższe ich nie dopasuje, a jeśli kolejność znaków w zestawie jest inna niż w ASCII, to wyrażenie to może nawet nie dopasowywać znaków alfanumerycznych ASCII. Za pomocą POSIX-owych klas znaków, możesz napisać /[[:alnum:]]/, i dopasowuje to wszystkie alfabetyczne i numeryczne znaki z twojego zestawu znaków.

W listach znaków mogą pojawić się dodatkowe sekwencje specjalne. Dotyczy to zestawów znaków różnych od ASCII, które mogą posiadać pojedyncze symbole (zwane elementami porównywania - collating elements) reprezentowane przez więcej niż jeden znak, jak i kilka znaków równoważnych w operacjach porównywania, czy sortowania. (np. we francuskim, zwykłe “e” i akcentowane (grave) e` są równoważne.)

Symbole porównywania (Collating Symbols)

Symbolem porównywania jest wieloznakowy element porównywania zawarty pomiędzy [. a .]. Na przykład, jeśli ch jest elementem porównywania, to [[.ch.]] jest wyrażeniem regularnym dopasowującym ten element porównywania, podczas gdy [ch] jest wyrażeniem regularnym dopasowującym c albo h.

Klasy równoważności (Equivalence Classes)

Klasa równoważności jest specyficzną dla ustawień lokalnych nazwą dla listy równoważnych sobie znaków . Nazwa zawarta jest pomiędzy [= a =]. Na przykład, do reprezentacji wszystkich “e,” “e`,” and “e`.” możne zostać użyta nazwa e. W tym przypadku, [[=e=]] jest wyrażeniem regularnym dopasowującym dowolne z e, e´, e´ lub e`. e`.

Cechy te są bardzo wartościowe w ustawieniach lokalnych innych niż dla języka angielskiego. Funkcje biblioteczne, których gawk używa do dopasowywania wyrażeń regularnych rozpoznają obecnie wyłącznie POSIX-owych klas znaków; nie rozpoznają one symboli porównywania ani klas równoważności.

Operatory \y, \B, \<, \>, \w, \W, \` oraz \' są specyficzne dla gawk; są one rozszerzeniami opartymi na możliwościach bibliotek wyrażeń regularnych GNU.

Różne opcje wiersza poleceń kontrolują sposób, w jaki gawk interpretuje znaki w wyrażeniach regularnych.

Brak opcji

W przypadku domyślnym gawk udostępnia wszystkie możliwości wyrażeń regularnych POSIX oraz powyżej opisane operatory wyrażeń regularnych GNU. Nie są jednak obsługiwane wyrażenia powtarzane.

--posix

Obsługiwane są tylko POSIX-owe wyrażenia regularne, operatory GNU nie mają swego specjalnego znaczenia. (tj., \w dopasowuje literał w). Dozwolone są wyrażenia powtarzane.

--traditional

Dopasowywane są wyrażenia regularne tradycyjnego uniksowego awk. Operatory GNU nie mają swego specjalnego znaczenia, nie są dostępne ani wyrażenia powtarzane ani POSIX-owe klasy znaków ([[:alnum:]] i tak dalej). Znaki opisywane przez ósemkowe lub szesnastkowe sekwencje specjalne są traktowane dosłownie, nawet jeśli reprezentują one metaznaki wyrażeń regularnych.

--re-interval

Pozwala na wyrażenia powtarzane, nawet przy użyciu --traditional.

Akcje¶

Instrukcje akcji są zawarte w nawiasach { i }. Instrukcje akcji składają się ze zwyczajnych instrukcji przypisania, warunków i instrukcji pętli, które można znaleźć w większości innych języków programowania. Operatory, instrukcje sterującymi, a także instrukcje wejścia/wyjścia są opracowane na podstawie tych, spotykanych w języku C.

Operatory¶

Operatory w AWK, w kolejności malejącego priorytetu, to

(...)

Grupowanie

$

Odniesienie się do pola.

++ --

Inkrementuj i dekrementuj. Zarówno przedrostkowe i przyrostkowe.

^

Potęgowanie (można użyć również **, oraz **= dla operatora przypisania).

+ - !

Jednoargumentowy plus, minus i logiczna negacja.

* / %

Mnożenie, dzielenie i modulo (reszta dzielenia).

+ -

Dodawanie i odejmowanie.

odstęp

Konkatenacja (złączenie) łańcuchów.

< >

<= >=

!= ==

Regularne operatory relacyjne.

~ !~

Dopasowanie wyrażenia regularnego, dopasowanie zanegowane. UWAGA: Nie używaj stałego wyrażenia regularnego (/foo/) po lewej stronie ~ lub !~. Używaj go tylko po prawej stronie. Wyrażenie /foo/ ~ exp ma takie samo znaczenie jak (($0 ~ /foo/) ~ exp). Nie jest to zazwyczaj rzecz, której oczekujesz.

in

Przynależność do tablicy.

&&

Koniunkcja logiczna AND.

||

Alternatywa logiczna OR.

?:

Wyrażenie warunkowe z C. Ma ono postać wyraż1 ? wyraż2 : wyraż3. Jeśli wyraż1 jest prawdziwe, to wartością wyrażenia jest wyraż2, w przeciwnym wypadku jest nią wyraż3. Obliczane jest wyłącznie jedno z wyraż2 i wyraż3.

= += -=

*= /= %= ^=

Przypisanie. Obsługiwane jest zarówno przypisanie absolutne (zmienna = wartość) jak i przypisanie operatorowe (inne formy).

Instrukcje sterujące¶

Instrukcje sterujące są następujące:

if (warunek) instrukcja [ else instrukcja ]
while (warunek) instrukcja 
do instrukcja while (warunek)
for (wyraż1; wyraż2; wyraż3) instrukcja
for (var in tablica) instrukcja
break
continue
delete tablica[indeks]
delete tablica
exit [ wyrażenie ]
{ instrukcje }

Instrukcje I/O¶

Instrukcje I/O są następujące:

close(plik [, jak])

Zamyka plik, potok lub proces współbieżny (co-process). Opcjonalnego jak powinno się używać wyłącznie do zamykania jednego końca dwukierunkowego potoku do procesu współbieżnego. Musi to być wartość łańcuchowa, albo "to" albo "from".

getline

Ustawia $0 z następnego rekordu wejściowego; ustawia NF, NR, FNR.

getline <plik

Ustawia $0 z następnego rekordu pliku; ustawia NF.

getline var

Ustawia var z następnego rekordu wejściowego; ustawia NF, FNR.

getline var <plik

Ustawia var z następnego rekordu pliku.

polecenie | getline [var]

Uruchamia przesyłanie potokiem wyjścia polecenia albo do $0, albo do var, jak wyżej.

polecenie |& getline [var]

Uruchamia polecenia jako proces współbieżny, wysyłając potokiem jego wyjście albo do $0 albo do var, jak wyżej. Procesy współbieżne są rozszerzeniem gawk.

next

Kończy przetwarzanie bieżącego rekordu wejściowego. Następnie odczytywany jest kolejny rekord wejściowy i przetwarzanie rozpoczyna się od pierwszego wzorca programu AWK. Jeśli osiągnięto koniec danych wejściowych, wykonywany jest blok END.

nextfile

Kończy przetwarzanie bieżącego pliku wejściowego. Następny rekord wejściowy zostanie odczytany z kolejnego pliku wejściowego. Aktualizowane są wartości FILENAME i ARGIND, zaś FNR jest ustawiane na 1 i przetwarzanie rozpoczyna się od pierwszego wzorca programu AWK. Jeśli osiągnięty zostanie koniec danych wejściowych, wykonywany jest blok END.

print

Wypisuje bieżący rekord. Rekord wyjściowy zakończony jest wartością zmiennej ORS.

print lista-wyrażeń

Wypisuje wyrażenia. Każde wyrażenie jest oddzielone wartością zmiennej OFS. Wyjściowy rekord jest kończony wartością zmiennej ORS.

print lista-wyrażeń >plik

Wypisuje wyrażenia do pliku. Każde wyrażenie jest rozdzielone wartością zmiennej OFS. Rekord wyjściowy jest zakończony wartością zmiennej ORS.

printf fmt, lista-wyrażeń

Formatuje i wypisuje.

printf fmt, lista-wyrażeń >plik

Formatuje i wypisuje do pliku.

system(cmd-line)

Wywołuje polecenie systemowe cmd-line, i zwraca jego status wyjścia. (funkcja może nie być dostępna na systemach nie POSIX-owych.)

fflush([plik])

Opróżnia bufory związane z otwartym plikiem wynikowym lub potokiem plik. Jeśli pominięto plik, to opróżniane jest standardowe wyjście. Jeżeli plik jest łańcuchem pustym, to opróżniane są bufory wszystkich otwartych plików i potoków.

Dozwolone są też dodatkowe przekierowania wejścia i wyjścia dla print i printf.

print ... >> plik

dokleja wyjście do pliku. a przekierowanie

print ... | polecenie

zapisuje do potoku.

print ... |& polecenie

wysyła dane do procesu współbieżnego.

Polecenie getline zwraca zero na końcu pliku, a -1 przy błędzie. W przypadku błędu, ERRNO zawiera łańcuch opisujący problem.

UWAGA: używając potoku lub procesu współbieżnego do getline albo z print czy printf wewnątrz pętli, musisz użyć close() do utworzenia nowych instancji tego polecenia. AWK nie zamyka automatycznie potoków ani procesów współbieżnych gdy zwrócą one EOF.

Instrukcja printf¶

Wersje AWK instrukcji printf oraz funkcji sprintf() (patrz niżej) przyjmują następujące formaty konwersji:

%c

Znak ASCII. Jeśli argument użyty z %c był numeryczny, to zostanie potraktowany jak znak do wypisania. W przeciwnym wypadku, argument będzie zrozumiany jako łańcuch i zostanie wypisany tylko pierwszy znak tego łańcucha.

%d, %i

liczba dziesiętna (część całkowita).

%e , %E

Liczba zmiennoprzecinkowa w postaci [-]d.ddddddE[+-]dd. Format %E używa po prostu E zamiast e.

%f

Liczba zmiennoprzecinkowa w postaci [-]ddd.dddddd.

%g , %G

Używa konwersji e lub f w zależności od tego, która jest krótsza i pomijając nieznaczące zera. Format %G używa E zamiast e.

%o

Liczba ósemkowa bez znaku (także całkowita).

%u

Liczba dziesiętna bez znaku (znów, całkowita).

%s

Ciąg znaków (łańcuch).

%x , %X

Liczba szesnastkowa bez znaku (całkowita). Format %X używa liter ABCDEF zamiast abcdef.

%%

Pojedynczy znak %; żaden argument nie jest konwertowany.

Między % a literą sterującą mogą znaleźć się opcjonalne parametry dodatkowe:

n$

Oznacza użycie n-tego argumentu w tym miejscu formatowania. Nosi nazwę specyfikatora pozycyjnego i jest przeznaczone głównie do użytku w przetłumaczonych wersjach łańcuchów formatu, nie w oryginalnym tekście programu AWK. Jest to rozszerzenie gawk.

-

Wyrażenie w swoim polu powinno być wyrównane do lewej.

spacja

W przypadku konwersji numerycznych, poprzedź wartości dodatnie odstępem, zaś ujemne znakiem minus.

+

Znak plus, użyty przed modyfikatorem szerokości (patrz niżej), nakazuje zawsze umieszczać znak liczby przy konwersjach numerycznych, nawet jeżeli formatowane dane są dodatnie. Modyfikator + powoduje unieważnienie modyfikatora spacji.

#

Używa “alternatywnej postaci” pewnych liter sterujących. Dla %o, dodaje początkowe zero. Dla %x oraz %X dodaje początkowe 0x lub 0X przy niezerowych wynikach. Dla %e, %E oraz %f wynik zawsze zawiera kropkę dziesiętną. Dla %g i %G z wyniku nie są usuwane końcowe zera.

0

Początkowe 0 (zero) działa jako flaga, wskazująca, że wynik powinien być uzupełniony zerami zamiast spacji. Odnosi się to nawet do formatów nie-numerycznych. Flaga ta działa tylko wtedy, gdy pole jest szersze niż wartość do wypisania.

width (szerokość)

Pole powinno być wypełnione do tej szerokości. Zwykle pole uzupełniane jest spacjami. Jeśli użyto flagi 0, to wypełnienie zostanie dokonane przy użyciu zer.

.prec (dokładność)

Liczba określająca dokładność, jaka ma zostać użyta przy wypisywaniu. Dla formatów %e, %E i %f, jest to liczba cyfr, jakie zostaną wypisane po kropce dziesiętnej. Dla formatów %g i %G określa maksymalną liczbą cyfr znaczących. Dla formatów %d, %o, %i, %u, %x oraz %X określa minimalną liczbę cyfr do wypisania. Dla %s jest to maksymalna liczba znaków łańcucha, jakie mają zostać wypisane.

Dynamiczne właściwości width i prec z printf() używanego w języku C są również wspierane. Znak gwiazdki * w miejscu specyfikacji zarówno width jak i prec powoduje, że ich wartości są pobierane z listy argumentów, przekazywanej printf lub sprintf(). Chcąc użyć specyfikatora pozycyjnego z dynamiczną szerokością lub dokładnością należy podać n$ po * w łańcuchu formatu. Na przykład, "%3$*2$.*1$s".

Specjalne nazwy plików¶

Podczas przekierowań I/O przy użyciu print czy też printf do pliku, albo przy użyciu getline z pliku, gawk rozpoznaje wewnętrznie pewne specjalne nazwy plików. Te nazwy plików umożliwiają dostęp do otwartych deskryptorów plików, dziedziczonych po procesie rodzicielskim gawk'a (zazwyczaj powłoce). Inne pliki specjalne zapewniają dostęp do informacji o uruchomionym procesie gawk. Z tych specjalnych nazw plików można również korzystać w wierszu poleceń do określania plików danych. Te nazwy to:

/dev/stdin

Standardowe wejście.

/dev/stdout

Standardowe wyjście.

/dev/stderr

Standardowe wyjście diagnostyczne.

/dev/fd/n

Plik związany z otwartym deskryptorem pliku n.

Są one szczególnie przydatne do komunikatów o błędach. Na przykład:

podczas gdy w przeciwnym wypadku musiałbyś użyć

Poniższych specjalnych nazw plików można używać z operatorem procesu współbieżnego |& do tworzenia witrualnych połączeń sieciowych TCP/IP.

/inet/tcp/lport/rhost/rport

Plik dla połączenia TCP/IP na lokalnym porcie lport do zdalnej maszyny rhost na zdalnym porcie rport. Użyj portu 0, jeśli chcesz, by to system znalazł port.

/inet/udp/lport/rhost/rport

Podobne, lecz używa UDP/IP zamiast TCP/IP.

/inet/raw/lport/rhost/rport

Zarezerwowane do przyszłego użytku.

Inne specjalne nazwy plików zapewniające informacje o działającym procesie gawk. Te nazwy plików są obecnie przestarzałe. Do uzyskania informacji, jakie podają, należy skorzystać z tablicy PROCINFO . Nazwy tych plików to:

Odczytanie tego pliku zwraca PID bieżącego procesu. Liczba jest w postaci

dziesiętnej i zakończona jest nową linią.

/dev/ppid

Odczytanie tego pliku zwróci PID procesu rodzicielskiego. Podobnie jak wyżej, liczba jest dziesiętna i zakończona nową linią.

/dev/pgrpid

Odczytanie tego pliku zwróci identyfikator grupy procesów bieżącego procesu, zapisany w postaci dziesiętnej i zakończony nową linią.

/dev/user

Odczytanie tego pliku zwróci pojedynczy rekord, zakończony nową linią. Pola są oddzielone spacjami. $1 jest wartością wywołania systemowego getuid(2), $2 jest wartością wywołania systemowego geteuid(2), $3 jest wartością wywołania systemowego getgid(2), a $4 jest wartością wywołania systemowego getegid(2). Jeśli są jeszcze jakieś dodatkowe pola, to są to identyfikatory grup, zwrócone przez getgroups(2). W niektórych systemach może nie być obsługiwana przynależność do wielu grup.

Funkcje numeryczne¶

AWK ma następujące wbudowane funkcje arytmetyczne:

atan2(y, x)

zwraca arcus tangens y/x w radianach.

cos(wyraż)

zwraca cosinus z wyraż w radianach.

exp(wyraż)

funkcja wykładnicza.

int(wyraż)

skraca do liczby całkowitej.

log(wyraż)

funkcja logarytmu naturalnego.

rand()

zwraca liczbę losową z przedziału 0 i 1.

sin(wyraż)

zwraca sinus z wyraż w radianach.

sqrt(wyraż)

pierwiastek kwadratowy.

srand([wyraż])

Używa wyraż jako nowego nasionka dla generatora liczb losowych. Bez podanego wyraż, używany jest czas dnia. Wartość zwracana to poprzednie nasionko generatora liczb losowych.

Funkcje łańcuchowe¶

AWK ma następujące wbudowane funkcje łańcuchowe:

asort(s [, d])

Zwraca liczbę elementów w źródłowej tablicy s. Zawartość s jest sortowana z zastosowaniem zwykłych reguł gawk do porównywania wartości, zaś indeksy posortowanych wartości s azstępowane są kolejnymi liczbami całkowitymi, począwszy od 1. Jeśli podano opcjonalną tablicę docelową d, to najpierw s jest powielana do d, a następnie sortowana jest d, a indeksy tablicy źródłowej s pozostają niezmienione.

gensub(r, s, h [, t])

w łańcuchu docelowym t wyszukuje podłańcuchy odpowiadające wyrażeniu regularnemu r. Jeżeli h jest łańcuchem zaczynającym się od g lub G, to zastępuje wszystkie znalezione dopasowania r przez s. W przeciwnym wypadku, h jest liczbą wskazującą, które z kolejnych dopasowań r ma zostać zastąpione. Jeżeli nie podano t, to zamiast niego używane jest $0. Wewnątrz tekstu zastępującego s, można posłużyć się sekwencją \n, gdzie n jest cyfrą od 1 do 9, wskazującą na tekst dopasowany przez n-te podwyrażenie w nawiasach. Sekwencja \0 oznacza cały dopasowany tekst, tak samo jak znak &. W przeciwieństwie do sub() i gsub(), jako wynik funkcji zwracany jest zmieniony łańcuch, zaś pierwotny łańcuch docelowy pozostaje nie zmieniony.

gsub(r, s, t)

każdy podłańcuch, odpowiadający wyrażeniu regularnemu r w łańcuchu t, wymienia na łańcuch s, i zwraca liczbę podmian. Jeśli nie podano t, używa $0. Znak & w tekście zastępującym zostanie zastąpiony faktycznie dopasowanym tekstem. Użyj \& by otrzymać literał &. (Musi to być wpisane jako "\\&". Pełniejsze omówienie reguł & oraz odwrotnych ukośników w tekście zastępującym dla funkcji sub(), gsub() i gensub() znajdziesz w pozycji GAWK: Efektywne programowanie w AWK.)

index(s, t)

zwraca indeks łańcucha t w łańcuchu s, lub zero, jeśli t nie zostało znalezione.

length(s)

zwraca długość łańcucha s lub długość $0, jeśli nie podano s.

match(s, r [, a])

zwraca pozycję w s, gdzie pojawia się wyrażenie regularne r. Jeśli nie podano r, zwracane jest zero. Jeśli jest jednak obecne, to dodatkowo ustawiane są zmienne RSTART i RLENGTH. Zauważ, że kolejność argumentów jest taka sama jak dla operatora ~: str ~ re. Jeśli podano tablicę a, to jest ona czyszczona a następnie elementy od 1 do n wypełniane są fragmentami s pasującymi do odpowiednich ujętych w nawiasy podwyrażeń z r. Zerowy element a zawiera fragment s dopasowany przez całe wyrażenie regularne r.

split(s, a, r)

dzieli łańcuch s na tablicę a w miejscach rozdzielonych wyrażeniem regularnym r, i zwraca liczbę pól. Jeśli pominięto r, zamiast niego używane jest FS. Na początku, tablica a jest czyszczona. Podział odbywa się identycznie jak opisany powyżej podział rekordu na pola.

sprintf(fmt, lista-wyraż)

wypisuje listę-wyraż według fmt, i zwraca łańcuch wyjściowy.

strtonum(str)

Bada str, i zwraca jego numeryczną wartość. Jeśli str zaczyna się od początkowego 0, to strtonum() przyjmuje, że str jest liczbą ósemkową. Jeśli str zaczyna się od początkowego 0x lub 0X, to strtonum() przyjmuje, że str jest liczbą szesnastkową.

sub(r, s, t)

Podobne do gsub(), lecz podmieniany jest tylko pierwszy odpowiadający podłańcuch.

substr(s, i, n)

zwraca maksymalnie n-znakowy podłańcuch łańcucha s, zaczynający się od pozycji i. Jeśli pominięto parametr n, użyta zostaje reszta s.

tolower(str)

zwraca kopię łańcucha str, w której wszystkie wielkie litery zostały zastąpione małymi. Nie alfabetyczne znaki pozostają bez zmian.

toupper(str)

zwraca kopię łańcucha str, w której wszystkie małe litery zostały zastąpione wielkimi. Nie alfabetyczne znaki pozostają bez zmian.

Funkcje czasu¶

Ponieważ jednym z podstawowych zadań programów AWK jest przetwarzanie plików z logami, które zawierają informacje czasowe, gawk udostępnia następujące funkcje, umożliwiające uzyskiwanie znaczników czasu (timestamps) i ich formatowanie.

mktime(danedaty)

Zamienia danedaty w znacznik czasu o tej postaci, co zwracana przez systime(). danedaty jest łańcuchem postaci YYYY MM DD HH MM SS[ DST]. Zawartością łańcucha jest sześć lub siedem liczb oznaczających odpowiednio: pełny rok łącznie ze stuleciem, miesiąc od 1 do 12, dzień miesiąca od 1 do 31, godzina od 0 do 23, minuta od 0 do 59, i sekunda od 0 do 60, oraz opcjonalna flaga zmiany czasu na letni. Wartości tych liczb nie muszą leżeć w podanych zakresach. Na przykład, godzina -1 oznacza 1 godziną przed północą. Przyjęto kalendarz gregoriański zaczynający się od zera, w którym rok 0 występuje przed rokiem 1, a rok -1 przed rokiem 0. Zakłąda się, że czas jest podany według lokalnej strefy czasowej. Jeśli flaga czasu letniego jest dodatnia, to czas jest czasem letnim. Jeśli jest zerowa, to standardowym. Jeśli jest ujemna (domyślne), to mktime() próbuje ustalić czy dla zadanego czasu funkcjonuje czas letni. Jeśli danedaty nie zawierają wystarczającej liczby elementów lub wyknikowy czas jest poza zakresem, to funkcja zwraca -1.

strftime(format, timestamp)

formatuje timestamp według wskazówek zawartych w zmiennej format. timestamp powinien być taki sam, jak ten, zwracany przez systime(). Jeśli brakuje parametru timestamp, używany jest bieżący czas dnia. Jeżeli pominięto format, to używany jest domyślny format równoważny formatowi wyników z date(1). Zobacz specyfikację funkcji strftime () w ANSI C, aby zobaczyć jakie konwersje formatów są na pewno dostępne. Razem z gawk dostarczana jest wersja public domain strftime(3) oraz odpowiednia strona podręcznika man; jeśli ta wersja została użyta do zbudowania gawk, to wszystkie konwersje opisane na tej stronie będą dostępne dla gawk.

systime()

zwraca bieżący czas dnia w liczbach sekund od początku Epoki (czyli od północy UTC, 1 stycznia 1970 na systemach POSIX-owych).

Funkcje operujące na bitach¶

Począwszy od wersji 3.1 gawk, dostępne są poniższe funkcje operujące na bitach. Działają przez konwersję wartości zmiennoprzecinkowych podwójnej precyzji na całkowite unsigned long, wykonanie operacji, a następnie konwersję wyniku z powrotem na zmiennoprzecinkowy. Te funkcje to:

and(v1, v2)

Zwraca bitową koniunkcję AND wartości podanych przez v1 i v2.

compl(val)

Zwraca bitowe uzupełnienie val.

lshift(val, ile)

Zwraca wartość val, przesuniętą w lewo o ile bitów.

or(v1, v2)

Zwraca bitową alternatywę OR wartości podanych przez v1 i v2.

rshift(val, ile)

Zwraca wartość val, przesuniętą w prawo o ile bitów.

xor(v1, v2)

Zwraca bitową alternatywę wykluczającą XOR wartości podanych przez v1 i v2.

Funkcje internacjonalizacji¶

Począwszy od wersji 3.1 gawk, można używać wewnątrz programów AWK funkcji do tłumaczenia łańcuchów podczas wykonania programu. Szczegóły opisano w GAWK: Efektywne programowanie w AWK.

bindtextdomain(katalog [, domena])

Określa katalog, w którym gawk szuka plików .mo, w przypadku gdy nie będą lub nie mogą być umieszczone w ,,standardowych'' miejscach (np., podczas testów). Zwraca katalog, z którym jest ,,związana'' domena.

Domyślną domeną jest wartość TEXTDOMAIN. Jeśli katalog jest łańcuchem pustym (""), to bindtextdomain() zwraca bieżące wiązanie dla zadanej domeny.

dcgettext(łańcuch [, domena [, kategoria]])

Zwraca tłumaczenie łańcucha w domenie tekstowej domena dla kategorii locale kategoria. Domyślną domeną jest bieżąca wartość TEXTDOMAIN. Domyślną wartością kategorii jest "LC_MESSAGES".

Jeśli podaje się wartość kategorii, to musi to być łańcuch równy jednej ze znanych kategorii locale opisanych w GAWK: Efektywne programowanie w AWK. Trzeba również podać domenę tekstową. Użyj TEXTDOMAIN, jeśli chcesz korzystać z bieżącej domeny.